Bereken de maatschappelijke opbrengst van jouw investering in tijdelijke huisvesting
Met de rekenhulp hieronder kun je uitrekenen welke potentiële maatschappelijke opbrengst je kunt realiseren door te investeren in projecten voor tijdelijke huisvesting. Kenmerkend aan die projecten is de relatief hoge onrendabele top. Dat kan de totstandkoming van broodnodige extra, betaalbare wooneenheden in de weg staan. Deze rekenhulp zet de onrendabele top in een ander perspectief. Namelijk het perspectief van het sociaal domein. Want, wonen levert zoveel meer op dan alleen de maandhuur.
Wat reken je uit met deze rekenhulp?
Deze rekenhulp bied je een extra perspectief op investeren in tijdelijke huisvesting. Vanwege de korte(re) doorlooptijd van tijdelijke huisvesting, is het vaak moeilijk om binnen het project een kostendekkende exploitatie uit alleen huuropbrengsten te halen. Daarom is er vaak een relatief hoge onrendabele top. Dat kan de investering in de weg zitten. Waardoor broodnodige, betaalbare wooneenheden niet gerealiseerd worden.
Bij zo’n dilemma helpt deze rekenhulp. Omdat wonen veel meer oplevert dan alleen huur. Bijvoorbeeld als je ervoor kiest om een deel van de wooneenheden te reserveren voor bijzondere doelgroepen die op dit moment klaar zijn om uit te vliegen vanuit een woonzorgvoorziening. Er zijn best veel mensen die onnodig (lang) in zo’n met zorggeld gefinancierde woonvoorziening blijven hangen, terwijl ze zelfstandig kunnen wonen. Hadden ze een huis gehad, dan hadden ze die woonzorg niet meer nodig.
Als jouw tijdelijke huisvestingsproject deels een antwoord kan zijn op het uitstroomprobleem van deze inwoners, dan levert dat direct een beter leven op voor deze mensen én hoge besparingen in onder andere het sociaal domein. Met deze rekenhulp reken je uit hoe groot de besparingen op sociaal domein en zorg kunnen zijn bij welk aantal reserveringen voor bijzondere doelgroepen. Die kun je afzetten tegen de onrendabele top van je project.
Hoe werkt de rekenhulp?
Met deze rekenhulp bereken je twee bedragen.
Het bovenste bedrag is de onrendabele top per jaar. Dat is eenvoudigweg de totale onrendabele top in je project gedeeld door de (verwachte) exploitatietermijn. Omdat die onrendabele top wel gefinancierd moet worden, houden we bovendien rekening met jaarlijkse financieringskosten volgens de 12 Maands Euribor. In de rekenhulp voer je de totale onrendabele top in, en stel je de exploitatietermijn in met behulp van het schuifje.
De tweede rekensom die je maakt gaat over de maatschappelijke besparingen. Je kiest de woonvorm en het aantal plekken dat je gericht voor uitstroom uit die woonvorm wil reserveren in de tijdelijke huisvesting. Ook doe je een aanname over hoe lang je verwacht dat een bewoner een beroep doet op tijdelijke huisvesting, voordat hij, zij of hen door kan stromen naar een reguliere woning. De rekenhulp rekent vervolgen uit hoe groot de maatschappelijke opbrengst per jaar is. De onderliggende maatschappelijke kosten zijn gebaseerd op de “maatschappelijke prijslijst”. Die gevalideerde prijslijst wordt ondersteund door het Ministerie van VWS en de VNG.
Maatschappelijke opbrengsten hard maken (shared savings)
Maatschappelijke opbrengsten leiden niet automatisch tot netto besparingen.
Stel je voor dat je de uitstroom uit beschermd wonen wilt stimuleren door tien plekken te reserveren in tijdelijke huisvesting. Maar er is ook een wachtlijst voor beschermd wonen van tien plekken. Dan vult beschermd wonen zich automatisch weer. En blijft de impact beperkt tot reductie van de wachtlijst. Dat is al heel goed.
Maar als je de maatschappelijke opbrengst concreet wilt inzetten om (een deel van) de onrendabele top te dekken, is dat niet voldoende. Dan helpt het om te denken in "shared savings". Dat houdt in dat je bijvoorbeeld tien plekken reserveert in tijdelijk wonen, en tegelijk met het werkveld afspreekt dat daartegenover slechts vijf keer nieuwe instroom in beschermd wonen mag plaatsvinden.
Dan "deel" je de besparingen: enerzijds zet je die in om überhaupt een dekkende exploitatie voor de tijdelijke huisvesting te realiseren, anderzijds leidt het tot reductie van de wachtlijst. Beide doelstellingen worden dan evenwichtig bediend.
Social Impact Bond
Als het lukt om wooneenheden heel gericht te reserveren voor geheide uitstroom uit publiek gefinancierde woonzorgvoorzieningen, kan je er zelfs over nadenken om die geplande uitstroom financieel te verbinden aan de onrendabele top. Dat kan bijvoorbeeld met een social impact bond.
Met een social impact bond trek je een krediet aan (bijvoorbeeld bij de Bank Nederlandse Gemeenten) om een investering te kunnen doen in verwachte maatschappelijke impact. Met die investering kan in dit geval de onrendabele top gedekt worden. De investering en financieringskosten kunnen in de loop van de exploitatie worden ingelost vanuit de gerealiseerde besparingen doordat mensen uitstromen uit woonzorgvoorzieningen.
Er zijn verschillende voorbeelden in het land waarin dit type financiering ervoor gezorgd heeft dat projecten konden worden gerealiseerd door voor te sorteren op besparingen in de (nabije) toekomst.
Onder andere zorgverzekeraars, gemeenten en (vermogens)fondsen hebben in deze impact bonds samengewerkt.
POTENTIE VAN TIJDELIJKE HUISVESTING
Zoveel mensen kunnen nu al uitstromen uit woonzorg
Om de keuze vóór investeren in tijdelijke huisvesting een handje te helpen is het goed om je te realiseren hoeveel mensen in jouw gemeente nu in gefinancierde woonzorg zitten, terwijl ze de competenties hebben om zelfstandig (begeleid) te wonen in een eigen huis.
Om daar een indruk van te krijgen, deed het Instituut voor Publieke Waarden (IPW) een inventarisatie in twee willekeurige middelgrote gemeenten (100 duizend inwoners en 160 duizend inwoners) met een regiofunctie voor o.a. maatschappelijke opvang en beschermd wonen. Beide gemeenten bij elkaar opgeteld herbergen zo'n 1.000 inwoners die gebruik maken van woonzorg. Voornamelijk gefinancierd met Wmo-middelen. Zorgorganisaties in deze twee steden rapporteerden dat van die 1.000 bewoners in hun woonzorgvoorzieningen 280 bewoners zouden kunnen uitstromen naar een zelfstandige woning, maar daarin belemmerd worden omdat er simpelweg geen betaalbare huisvesting beschikbaar is.
Eén zo'n plek kost de gemeente tussen de 125 en 200 euro per etmaal, afhankelijk van het type en het verzorgingsniveau.
De rekenhulp
Totale onrendabele top
Vul hieronder het totale begrote financieringstekort over de hele exploitatietermijn in. En hoeveel jaren de exploitatie is.
Resultaat maatschappelijke kosten en baten per jaar
|
€
|
Maatschappelijke opbrengst
Kies hieronder voor welke doelgroep je wooneenheden wil reserveren, en hoeveel plekken.
 |